HAYVANLARA İLK YARDIM ve YAKALAMA TEKNİKLERİ


Kedi ve köpek sahiplerinin hasta ve yaralı olan hayvanlarına yada sokak hayvanlarına nasıl yaklaşacağı önemlidir. Bu konuda bilgi sahibi olmak hayvan sahibini yaralanmalardan ve hastalıklardan koruyacaktır.


HASTA VEYA YARALI BİR KEDİYE – KÖPEĞE YAKLAŞIM NASIL OLMALI


Hasta veya yaralı hayvanlara her zaman dikkatli ve yavaş bir şekilde yaklaşın. Bu sizin başka durumlarda asla agresif olmaya sevimli hayvanınız bile olsa acıdan veya korkudan dolayı saldırabilir. Kedi veya köpek ısırıkları ciddi yaralanmalardır; ısırılmak, ihtiyaç içindeki hayvana yardım etmeyecektir, tam tersi denkleme bir problemdir. Hayvanın duruşuna ve ifadelerine, özellikle hayvanın yüzüne, kulağına, kuyruğuna, postuna ve vücuduna göz kulak olun hayvana yaklaşırken çıkarılan sesleri dinleyin. Hayvanın elinizin arkasını koklamasına izin verin. Reaksiyonları dikkatlice izleyin sarsarak veya sesli hareket etmeyin hayvanın sizin ne yaptığınızı görmesine izin verin.
UYARI: Daima yumuşak bir ses tonuyla konuşun yaralı ve hasta hayvana direk göz temasından kaçının.Bazı hayvanlar bunu bir tehdit olarak algılayabilir.


BEDEN DİLİNDE UYARICI İŞARETLER


Hırıltı, tüyler omuzda arka kısmın ve arka ucun dik durması dişlerini göstererek hırlamada ve üst dudakların yukarı kalkması, kulakların öne doğru eğilmesi kuyruğun hafifçe sallanması veya kulaklar dümdüz başın arakasında,kuyruğun bacakların arkasında durması ve hırlama ayrıca tüylerin arkada kalmış olması veya kuyruk bacakların arasında ve kulaklar düz yere çömelme, köpeğin itaatkar bir durumda olduğunu gösterir. Karnını açması, ayrıca yalama hareketleri veya işeme. Bunlar boyun eğmenin işaretleridir, fakat korkan itaatkar köpek yaklaşmaya devam ederseniz ısıran bir köpek olabilir.

Kedi kulaklarını başına doğru düzleştirerek çömelir hayvanın salyası akabilir veya tükürebilir. Yavrular küçük olabilir ama kedi korktukça büyüyebilir. Arka kısmı kuyruk yukarıda kemerli bir durum olabilir, tüyler kalkar ve kedi tıslar. Başka bir alternatif de,kedi kuyruğu ve başı aşağıya doğru ayak parmakları üzerinde, tüylerin bir kısmı kalkmış kulakları kalkık ve iki yanı işaret ederek yüzüyor gözükebilir. Bıyıklar öne doğrudur ve pençeleri çıkmıştır. Bu davranışlardan herhangi biri bir kedinin veya köpeğin ısırmaya yeltenmesiyle sonuçlanabilir. Bu uyarıcı işaretleri gösteren bir hayvana bir tedavi uygulamayın.

Tecrübeli veterinerler veya eğitimli hayvan bakıcıları bir hayvanı kontrol etmeden önce bazen uyuşturmalı. Kendinizi yaralayarak bir hayvana yardım edemezsiniz eğer güvenli bir şekilde bir hayvanla baş edemezseniz yerel hayvan barınağını veya hayvan bakım birimlerini yada bağlı olduğunuz belediyeden yardım isteyiniz. Yardımın gelmesini beklerken, hayvana yardım etmek için güvenle yapabileceğiniz şeyler vardır: Hayvana araba çarpmış ve hala yolun ortasındaysa trafiği yönlendirmek yada diğer insanları ve hayvanları uzaklaştırmak gibi.


YAKALAMA TEKNİKLERİ


Her zaman hayvana nerde olduğunuzu bildirin, böylece onları şaşırtmazsınız.
Tasma kayışlarıyla yakalama
Deri naylon ve keten kayışlar güçlü ve hayvanı kısıtlamada kullanımı kolaydır. (zincir bağlı kayış kullanmayın)
1-Normalde tasmaya bağladığın ucu, tutamacın arasına geçirerek büyük bir ilmik yapın
2-Hayvanın başının hemen arkasında veya yanında durarak, geniş ilmiği boynundan geçirin ve sıkılaştırın.
Havlular yada battaniyeler kullanarak yakalama
Kedinin vücudunun üzerine nazikçe havluyu koymak genellikle kediyi zapt edecektir.
1-Hayvanınarkasında ve yukarısında dururken havluyu üzerine koyun.
2-Havluyu yerleştirirken hayvanın pozisyonunu bildiğinizden emin olana kadar ellerinizi kedinin ağzının yanına koymayınız
3-Kedi etrafına dönüp havlu arasından elinizi ısırmasın diye ensesini kavrayın.
4-Tüm dört patisi kapanıp sadece başı açık kalacak şekilde havluyu kedinin tüm vücuduna ve bacaklarına sarın. Bu her yönde giden dört tırnaklayıcı bacakları olmaksızın baş ile çalışmanıza yardımcı olur.

Kutular kullanarak yakalama
Kediler, rahatlık için kutu içinde genellikle emekleyeceklerdir; Kediyi taşımak yada tedavi uygulamanıza yardımcı olabilmek için kutu kullanabilirsiniz.
1-Eğer kedi parçalanabilen plastik bir taşıyıcı (kutu) içinde dolaşıyorsa kutunun tepesini çıkartın.
2-Havluyu kedi üzerine koyun.
3-Tedaviyi gerçekleştirin.(kutu tekniği küçük köpekler ile de uygulanabilir.)
Eldivenlerle yakalama
Birçok insan kedi ve köpekleri yakalamak için kalın eldivenler kullanır, ancak ustalığınızı kaybedersiniz ve birçok eldiven maddesi kumaşı ısırılır. Ancak, kana ve diğer vücut sıvılarına mağdur kalmamızı azaltmak için mümkün oldukça lateks eldivenler giymek önemlidir.

AGIZLIK KULLANILMASI

Yaralı, acı içinde, hasta yada korkmuş bütün hayvanlar ısırma potansiyeline sahip olduğundan, herhangi bir bakım yapılmadan önce onlara ağızlık takılmalıdır. Ağızlık takmanın hayvan için tehlikeli olabileceği bazı durumlar vardır; bu tehlike insanın yaralanma riskine karşı ölçülmelidir. Kusan, öksüren ve nefes almada zorlanan bir hayvana ağızlık takmak tehlikeli olabilir.

—Bazı hayvanlar ağızlık takılmasına karşı direnecektir ve saldırgan olabilir. Bu durumda, tedaviyi tek başınıza yapmaya teşebbüs etmeyin. Hayvanı veterinerinize götürün veya mahalli hayvan barınağı yada belediyelerdeki veteriner hekimlerden yardım alın.
Ağızlıklar evcil hayvan mağazalarından, veteriner kliniklerinden veya petshoplardan satın alınabilir. Çeşitli boyutları vardır ve ilk yardım çantanızın bir parçası olmalıdır.
Ağızlıklar şunlardan yapılabilir:

Kulak arkasından çıt çıtlanan yumuşak naylon, kumaş bunlar katlanabilir ve kolaylıkla yıkanabilir.Daha önce açılan deliklere tutunan kayışlı ve sert deri.Metal yada plastik ağ merkezi olan başın arkasına tutulan kayışları olan plastik yada deri karışımı. Bu ağızlığın avantajı hayvanın bununla rahat nefes alabilmesi ve gerektiğinde rahat kusabilmesidir.Kısa burunlu kediler ve köpekler için özel olarak dizayn edilmiş ağızlıklarda mevcuttur.

Ev yapı ağızlıklar

Gerekli ise, tehlike anında ev yapımı bir ağızlık oluşturulabilir. Köpekler için, çok kısa burunlu olanlar hariç (Buldok benzeri küçük köpekler veya boxerler gibi)

Şu adımları izleyin:

1-En az 25 cm uzunluğunda bir kumaş parçası ile işe başlayın. En çok işe yarayan sargı bezidir, ancak bir çorap, kravat, kısa çorap, yumuşak ip, yada bir bez parçası kullanılabilir.
2-Kumaşın ortasına bir düğüm atın. Bu ağızlık için bir çapa görevi görür.
3-Hayvanın burnunun girebileceği genişlikte bir ilmik açın; hayvanın ağzı ile aranızda yeterli mesafeyi koruyun böylece kedi veya köpek etrafına dönemez ve sizi ısıramaz. Hayvanın başının arkasında ve üstüde tuttuğunuz ilmiği burnuna geçirin. Sürekli nerede olduğunuzu hayvanın bilmesine izin verin.
4-Burnunun üzerinde ilmiği sıkılaştırın, ancak hayvanın nefes almasını engelleyecek şekilde çok sıkı yapmayın.
5-Kumaşın bir ucunu yüzün her iki yanında geçirin, çenenin altında çaprazlama yapın ve uçları kulağın arkasında birleştirin.
6-Kulakların arkasında gevşek uçları fiyonk olacakşekilde bağlayın.Kısa burunlu kedi ve köpekler için,birden beşe kadar olan adımlardan sonra kumaşın bir ucunu alıp burnun üzerindeki ilmiğin altından geçirin ve boynunun etrafındaki diğer uca bağlayın hiçbir ağızlık güvenli değildir; herhangi bir tane kullanırken yanlış güvenlik hissine kapılmayın. Birçok kedi ve köpek, eğer düzgün bağlanmaz ve doğru yerleştirilmezse, ağızlıklardan kurtulabilir.


Kısıtlama Teknikleri

Köpekleri kısıtlamanın ilk iki tekniği, iki kişi gerekir: Biri işlemleri gerçekleştirirken diğeri de köpeği tutacak. Bu tekniklerin hiçbiri önce köpeğe ağızlık takılmadan uygulanmamalıdır.

Başı sıkı tutma
1-Kolunuzun ön kısmını köpeğin boynunun altına yerleştirin ve köpeğin başını etrafından geçirip boynun diğer tarafına getirin.
2-Başınızı köpeğin sırtına doğru yöneltin.
3-Kolunuzun ön kısmı başınız altına sıkıca kilitleyin
4-Diğer kolunuzu köpeğin karnını üstüne yada altına yerleştirin.
Büyük güçlü köpekler ısırmak için etrafına dönemez ancak yine de ayağa kalkabilir ve sizi etkisiz hale getirebilir. Buldok benzeri küçük köpekler gibi, burnu basık küçük köpeklere karşı özellikle dikkatli olun; boyunlarını çok sıkı tutarsanız, gözlerinin yuvalarından fırlamasın a nede olabilirisiniz.


Yana yatırma
1-Köpeği görerek, köpeğin yan tarafına vücudunuzu getirin.
2-Sizin vücudunuza en yakın ön ve arka bacakları tutabilmek için, önce üstüne daha sonrada köpeğin altına ulaşın
3-Hafifçe bacaklarını kendinize doğru çekin. Köpek yere düşerken başını, yere vurmamasına özen gösterin.
4-Yerde çalışıyorsanız düşüş için bacaklarınızı bir yastık gibi kullanın.
5-Direk yere değen ön ve arka bacakları tutun (ki bu hayvanın ayağa kalkmasını önleyecektir) hayvanın başına yakın olan kolunuzu, hayvanın boynunu çalıştığınız yüzeye itmek için kullanırken düz tutulan bacak ve yere itilen boyun hayvanı yatılı tutan şeylerdir.

Tek başınıza çalışıyorsanız
1-Ağızlık yerleştirin.
2-Köpeği bir kayış üzerine koyun ve bunu köpeğin başını kısıtlamak için kullanın.
3-Zarar görmüş bölge üzerinde çalışın.

Kedi yana yatırma
Köpeği yana yatırmak için yukarıda anlatılan teknik, bir değişiklik yapılarak kedi içinde kullanılabilir. Bir önceki anlatılandaki “yana yatırma” tekniğini birden dörde kadar ola adımlarını izleyin beşinci adımda baş ve boynu kedini yatmakta olduğu yüzeye doğru itmektense, kedini ensesindeki deriyi kavrayın ve sıkıca tutun.

Ense ve oturma Alternatif teknik
1-Kedinin ensesinin büyük bir bölümünü sıkıca tutun.
2-Diğer elinizle, oturma pozisyonundaki kedinin bedenini tutun.

Uyarı: Bir hayvanı hatta kendi hayvanınızı bile yakalamaya veya kısıtlamaya çalışırken temkinli olun. Yaralı veya korkmuş bir hayvan sizi ısırmaya yada tırmalamaya çalışabilir

Asgari kısıtlama (minimal kısıtlama)

Bazı kediler asgari kısıtlama ve hafif ( kibar) bir tutuşla kolaylıkla kontrol edilebilir ve hatta yukarıda teknikle başa çıkmak daha zor olur buda bireysel temelde değerlendirilmesi gerekecek.

—Yaranın yeri ve boyutunu belirledikten sonra uygun kısıtlama tekniği, kısıtlamanın düzeyini ve kısıtlanacak bedenin kısımlarını seçin.