Kedi ve köpeğimizin derisinde evde veya gezinti sırasında bazı problemler oluşabilir .Genellikle kısırlaştırılmamış erkek veya dişi hayvanlarda çiftleşme döneminde ısırılma, travma ,hırçınlık ve agresif davranışlar sonucu deride delinme ,yırtılma ,morluklar görülebilir. Kısırlaştırılmanın önemini tekrar vurgulamak isterim.

Kısırlaştırılmış kedi ve köpekler daha sakin ve uyumludur.

DELME YARALARI VEYA ISIRIK YARALARI

Delme ve ısırık yaraları dışarıdan ufak görülebilir ama aldatıcı biçimde ciddi ve derin olabilir. Kısa bir sürede iltihaplanma oluşup, yaygınlaşabilir. Hayvanın genel durumunu bozabilir.

Nedenleri:

Sivri uçlu nesneden yaralanma.
Başka hayvanın ısırık yarası
Hayvana kötü muamele etme.

Belirtileri:

Derideki yara. Deride iki delik izi varsa, yaranın yılan tarafından oluşturulduğunun iyi bir belirtisidir.
Kanama olabilir.
Özellikle saldıran hayvan daha iriyse ve küçük hayvanı yakalayıp sallarsa çürümede olabilir. Bu olmuşsa ayrıca kaslar ve organda iç yaralanmalar olabilir.
Yara hemen belli olmadıysa yaralı hayvan ısırıltıktan 1–2 gün sonra enfeksiyon geçirebilir.

Isırık yarası enfeksiyon belirtileri:

Apse. Bu, patlamış olabilecek yara bölgesinin etrafındaki hafif şişmedir. Eğer öyleyse irin görünecektir ve bu kötü bir kokuda yayabilir. Patlamamışsa şişliği başı kırmızı veya mavi olabilir, acıyabilir ve deri gergin görülebilir.
İştah kaybı.
Genelde 40 derecenin üzerinde ateş.
Halsizlik.
Etkilenmiş bölgeye dokununca acıma hissi.

ÖNEMLİ NOT; Kısırlaştırılmış edilmiş kedi ve köpekler dalaşma, kavga ve ısırmaya daha az eğilimlidir. Kısırlaştırmanın avantajlarından birisi.

İlkyardım olarak yapılması gerekenler;

1-yara çok kanıyorsa kanamayı kontrol edin.
2-Şoku kontrol edin.
3-Temel yara balkımı uygulayın.
4-Neden bir ısırık yarasıysa bu oldukça ciddi olabilir. Isırık yaraları sık sık ağızda doğal olarak bulunan organizmalar yüzünden bulaşıcıdır ki bu da köpek dişinin deriye saplanmasıyla kontamine olur.

Isırık görürseniz ısıran hayvanın kuduz aşısının olup olmadığını mutlaka öğrenin.
Isırılan hayvanın kuduz aşısı durumunu yenide kontrol edin.

Hayvanınız vahşi bir hayvan tarafından ısırılmış ve vahşi hayvan ölmüşse onu da beraberiniz de veterinere götürün ve böylece kuduz incelemesi için laboratuvara götürülebilir. Hayvanı bir çantaya yerleştirirken eldiven giyin ve sonra çantayı sıkıştırın. Vahşi hayvan yaşıyorsa onu yakalamaya çalışmayın.

Hayvanınız hasta ve patlamamış bir apsesi varsa hayvanı apse bakımı için oldukça çabuk veterinere götürün.

5-Yılan ısırığından şüpheleniyorsanız, derhal veterinerinize götürün.

YANIKLAR

Nedenleri:
Sıcak bir soba üzerine atlama (kediler).
Açık ateşe çok yaklaşma.
Ev yangınına yakalanmak
Hayvanı kötüye kullanma.
Sıcak su.
Yatak ısıtıcıları veya saç kurutucuları.
Kimyasallar.

Yanıklar ciddiyetine göre sınıflandırılırlar: yanığın ciddiyeti, yanığın ne kadar derin olduğuna ve yanan vücudun boyutuna bağlıdır. Geniş yüzeysel yanıklar, etkiledikleri bölgede sınırlı ancak derin olan yanıklar gibi oldukça tehlikeli olabilir. Ciddi yanıklar şoka yol açabilir ve hayvanda ciddi enfeksiyon ve olası ölün riskine neden olabilir.

Uyarı: Kediler, fişlerden ve sobalardan uzak durma konusunda eğitilebilirler..

Derinin sadece yüzeysel kısmını kaplayan yanıklar:
Derinin yüzey kısımlarını etkilendiği yanıklar, veteriner hekim bakımıyla genellikle sağıltılır.

Belirtileri;
Derinin kızarması.
Dokunulduğunda hassas olma veya acı verme.
Şişme.

Derinin daha derin kısımlarının(katmanlarının) kapsayan yanıklar:
Deride bazı yara izleri olabilmesine rağmen, derin yanıklar genellikle iyileşir.

Belirtileri:
Kabarcıklar (su toplama).
Kızarıklık.
Şişme.
Hassasiyet.

Kan damarlarının yanı sıra derinin tüm tabakalarını kapsayan yanıklar:
Kan damarlarını kapsayan derin yanıklar, çoğunlukla birkaç yara izi bırakarak iyileşir. Yoğun bakım ve hatta ameliyat gerekebilir.

Belirtileri:

Deri altında şişme.
Deri dokunmaya duyarlı değildir.
Deri kaybı.

Derinin dokularının ve hücrelerinin zarar gördüğü yanıklar:

Ciddi yanıklar, ciddi yara izleri ile sonuçlanır. Yoğun tıbbi ve cerrahi bakım gerekir.

Belirtileri:

Bölge, kömürleşmiş(kavrulmuş) gibi görünür.

İlk yardım olarak yapılması gerekenler;

1-Derin veya geniş yanıklarda şok belirtilerini kontrol edin.

2-Mümkün olduğunca çabuk soğuk su uygulanmalı. Bu acıyı dindirir ve ısının dokuların içine daha da penetre olmasına (yayılmasına) azaltabilir. Yanık, vücudun sadece bir kısmını kapsıyorsa, hayvanın soğuk bir suya daldırabilirsiniz.

3-Vücudun birden çok bölümü etkilenmişse, hayvanı soğuk suya batırmayın. Bunun yerine, yanık bölgelere soğuk suyu direk olarak tutun veya o bölgeler üzerine soğuk basınçlar yerleştirin. Geniş yanıkları olan bir hayvanı suya daldırmak deriyi çok çabuk soğutabilir ve şoka neden olabilir.

4-Bölgeyi temiz tutmak için yanan bölge üzerine, yapışmayan steril bir ped, bandaj veya temiz nemli bir bez yerleştirin. Yanıklar üzerine herhangi bir merhem, yağ,diş macunu veya vazelin sürmeyin.
5-Hayvanı derhal bir veteriner kliniğine götürün.

MORLUKLAR:

Bu tip yaralanma, altta bulunan doku veya kan damarında ciddi hasara yol açabilir.
Nedenleri:
Hafif şiddette travma.
Kanama bozukluğu.
Kanser.

Belirtileri:
Deride kırmızı izler.
Şişme
Hematom (kan birikimli şişme) veya seroma (serum birikimli şişme)görülebilir. Deri altında.
Hematom; Damardan veya damarlardan çevresindeki dokulara kan sızması.

İlk yardım olarak yapılması gereken:
1-Şişlik inene kadar, günde 15 dakika 4 veya 5 kez bölgeye soğuk basınç uygulayın(ser oma veya hematom durumunda birkaç gün sürebilir.)
2-Morarma, aynı zamanda bir pıhtılaşma probleminin bir habercisi olabilir. Morluğun nedeni hakkında herhangi bir şüpheniz varsa, veteriner hekime götürün.

DERİDEKİ YABANCI NESNELER

Kıymık ve dikenler yeygin yabancı nesnelerdir. Bunlar hayvan üzerinde herhangi bir yerde bulunabilir, ancak sıklıkla ayaklarının yumuşak tabanlarına gömülü olurlar. Diğer yabancı nesneler kirpi dikeni, pisipisi otu, sap, ağaç kıymığı olabilir.

Nedenleri:
Kazayla yaralanma.
Bir kirpi ile karşılaşma.
Sopa ya da çit gibi keski bir nesneye çarpma.
Belirtileri:
Bacağı az ağırlık vermek veya hiç vermemek.Topallama.
Yabancı nesnenin çevresinde şişme.
Pençe yalama.
Belirgin şekilde dışarıya çıkmış kirpi dikeni, diken veya diğer nesneler.
İpucu: Yabancı cisimleri, yaraları veya parazitleri kontrol etmek için elinizi hafifçe hayvanınızın başı, vücudu, bacakları ve ayaklarının üzerinde her gün gezdirin.
İlk yardım olarak yapılması gerekenler;
1-Bir cımbız ve iğneyi ya ateşe tutarak ya da alkole batırarak sterilize edin.
2-Bölgeye yoğu bir ışık tutun.
3-Cımbızın ucuyla nesneyi tutun ve çekin. Cisim kırılırsa veya özellikle cam gibi derin parçacıklar varsa bunları çıkarmaya kalkışmayın. Hayvanı veterinere götürün.
4-Eğer kıymık derinin tam altındaysa deriyi biraz iğneyle kazıyıp nesneyi cımbızla çekin.
5-Nesneyi çıkardıktan sonra etkilenmiş bölgeyi temiz suyla yıkayın, antiseptik sürün. Veterinere götürün.
6-Pençesinde yabancı nesne olan kediler için, yara izleri geçene kadar killi tuvalet kutusu kullanmayın.(kediler bazen dışkılama kutusundaki değişikliklere kutuya gitmeyerek tepki gösterir. Böyle bir şey olursa veterinerinizle konuşun.)
7-Yara derinse veya tüm nesneyi çıkaramadıysanız ya da hayvanınız bacağının üstüne basamıyorsa hayvanı veterinere götürün.

İSMAİL SERDAR SAYAR
VETERİNER HEKİM