KEDİ KÖPEK SEZARYAN AMELİYATI,ACİL DOĞUM.
KEDİ KÖPEK ACİL DOĞUM MÜDAHALESİ.
Hayvanı kısırlaştırmak veya cinsiyetsizleştirmek en iyisidir; bu onları daha sağlıklı ve daha mutlu yapar.Ve gebelikle ilgili güç doğum,doğum sonrası hastalıklar,uterus kanseri,pyometra gibi sağlık problemlerinden kedi-köpeğiniz kurtulur. Ancak başıboş bir hayvanı alabilir ,sahiplenebilir veya başka şekilde hamile bir hayvan edinebilirsiniz. Gebelikten şüpheleniyorsanız, köpeği ya da kediyi teşhis ve tedavi için veteriner hekiminize götürün. Hayvanın hamile olduğu öğrendiğinizde hazırlığınızı yapın, önceden bir yavrulama kutusu, yatak ve ısı kaynağı tedarik ederek hazırlanın. Beklemedik bir doğumla karşılaştığınızda, aşağıdaki bilgileri rehber olarak kullanın.
Yeteri kadar iyi yuvalar olmadığı için, her yıl milyonlarca istenmeyen kedi ve köpekleri hayvan barınaklarına götürüldüğünü biliyor muydunuz?Barınaklarında durumları içler acısı,maalesef.
Lütfen hayvanlarınızı kısırlaştırın !
Doğum sancısı ve Doğum:
Aşama 1: Cerviks (rahim ağzı) genişler hayvan genelde tedirgin ve gergin görünür ve hızlı ve kesik soluk alabilir ,çok yatıp kalkabilir; bu 6 ile 12 saat sürebilir. Kasılmalar gözlenmez.
Aşama 2:Etkin bir şekilde görünebilir rahim kasılmaları olur. Her bire yavru köpek ya da kediyi çıkarmak içim aktif bir şekilde zorlar. Bu kasılmalar, hayvan yan yatarken dışkılamaya çalışıyormuş gibi görünür ve hayvan çoğunlukla nefes nefese kalır.
—Aşama 2’nin doğum sancısı genellikle 3-6 saat sürer. Eğer hayvan rahatsızsa10–12 saat da sürebilir.
—Kasılmalar zayıfsa, bir yavru kedi veya köpek 4-6 saat de doğmalı; kasılmalar güçlü ve etkin ise her yarım saatte doğmalıdır.
—İlk yavru kedi veya köpek aşama 2’nin doğum sancısının başlamasının 1 saat içinde doğmalıdır.
—Her bir yavru kedi ve köpekle birlikte veya çok az sonra, plasenta çıkmalıdır. (Bu, doğum sancısın 3. aşaması olarak belirtilir.)
Yavru kedi ve köpeklerin normal pozisyonları:
Yavru kedi ve köpeklerin yarısından biraz fazlasını ilk olarak başları doğar, geri kalan ise ilk olarak arka kısmı doğar. Her iki pozisyonda normaldir.
Doğum sonrası:
Anne, yavru kedi ve köpeğe doğduktan sonra temizlemelidir.
Anne, dişleri ile bağı (göbek bağını) koparmalıdır.
Genellikle, plasentayı(yavru zarlarını) yiyecektir.(İçgüdüsel olarak bunu yapar.)
Annenin, kahverengine çalan kırmızı veya koyu yeşilimsi renkte vajinal boşalımı (vajinal akıntısı) olacaktır ki bu 4 haftaya kadar sürebilir, fakat ilk birkaç gün sonra az miktarda olmalıdır. Bu akıntı parlak kırmızı görünürse veya irin gibi görünmeye ya da kötü kokmaya başlarsa bir enfeksiyon olabilir ve hayvan bir veteriner hekim tarafından muayene edilmelidir.
DOĞUM PROBLEMLERİ:
Nedenleri:
1-Annenin pelvisinin (leğen kemiği) yapılarak, normal doğum için çok küçük olması .
2-Yavru kedi ya da köpek normalden büyüktür; annenin doğuramayacağı kadar büyük.
3-Annenin pelvisine önceden olan yaralanma, hasar ( örneğin kırılma).
4-Yavru kedi ya da köpeği anormal pozisyonu .
5-Yeteri kadar güçlü kasılmayan uterus (rahim).
6-Bükülmüş uterus.
7-Sakat, biçimsiz ya da ölü fetüs.
Belirtileri:
Eğer biliniyorsa, son tarihten yani beklenen tarihten iki günden fazla süre geçmesi ya da kötü kokulu koyu vajinal akıntı.
Yavru kedi veya köpeğin doğmadığı 4 saati aşkın süre aktif doğum sancısı.
Yavru kedi ya da köpek doğmaksızın, yavru kediler ve köpekler arası yarım saati aşkın devam eden aktif zorlama . Aktif zorlama, kedi ya da köpeğin itilmeye çalışıldığı bariz bir kasılma olarak görülür.
Vulvada (dişilik organı) duran ancak annenin 20 dakika içinde dışarı itemediği yavru kedi ya da köpek.
Anne halsiz, hasta ve depresif görülür.
Doğum öncesi kanlı akıntı .
Hayvanı kontrol etmek iyi bir fikirdir ancak aşırı derecede ilgili olmayın. Eğer kedi ya da köpek, hiç yavru kedi ya da yavru köpek doğurmaksızın 4 veya daha fazla aktif doğum sancısı çekiyorsa, yavru kedi ve köpekler arası iki saatten fazla süre geçiyorsa veya hayvan yukarıdaki belirtilerden herhangi birini gösteriyorsa, değerlendirme için derhal bir veteriner hekim ile konuşun, ve onu bir veteriner kliniğine götürmek için hazırlanın.
Veteriner kliniğinde, hizmet veren veteriner hekim, kasılmaların gücünü arttırmak için hayvanı ilaçla tedavi edebilir. Aksi taktirde, sezaryen ameliyatı gerçekleştirilir.Sezaryen ameliyatıyla birlikte KISIRLAŞTIRMA yapılabilir.
Bazı kedi ve köpekler rahatsız olursa doğum sancısını kendi kendilerine durduracaklardır.
İlk yardım:
Yavru kedi ya da köpek görülüyor ancak anne daha fazla istemiyor.
Lâteks eldivenler giyin (tercihen steril olsun).
Temiz bir havlu ile yavru kedi ya da köpeği nazikçe tutun .(havlu gösterilmeyecek) yavru kedi ya da köpeğe çekerek yardım edin. Anne itmediği zaman yavru kedi ya da köpeği çekmeyin
Yavru kedi ya da köpeği çekme (işi) nazik, arkaya doğru (vulvanın dışına ve size doğru) ve bir miktar aşağı doğru olmalıdır.
NOT: Yavru kedi ya da köpeği annenin temizlememesi. .
Annenin, yavru kedi ya da köpeği temizlemeye çalışmasına izin verin. Temizlemezse, bebeği keseden çıkarın ve temiz bir bezle ağzını, burnunu (herhangi bir sıvıyı temizlemek için) ve gözlerini temizleyerek yavru kedi ya da köpeği silin.Yavru kedi ya da köpeği nefes almasını uyarmak için nazikçe ovalayın. Sonra, yavru kedi ya da köpeği bir bezle kurulayın.
Göbek bağını kesin ancak yavru kedi ya da köpeği nefes aldıktan ve pembeleştikten sonra bu işlemi gerçekleştirin.
1-Bir parça olta ipini veya başka bir sağlam ipi, vücuttan yaklaşık 39cm uzaklıkta, bağın etrafına emniyetlice bağlayın, daha sonra birinciden yaklaşık 39cm uzaklıkta, ikincisini bağlayın .(İpleri, göbek bağının üstünde çekmeyin, aksi takdirde fıtığa yol açabilir).
2-İki ipin arasından kesin ..
Yavru kedi ya da köpeğin nefes almaması.
Yavru kedi ya da köpeği bir havluya silin. Yüzünü, burnunu, gözlerini ve ağzını temizleyin.
Yavru kedi ya da köpeği, başı aşağı doğru gelecek şekilde( başı yere doğru aşağı yönelecek şekilde)elinizin içinde sıkıca tutun.
Burnu ve ağzındaki sıvıyı temizleyin (bebeklere ilaç verilen şırınga il veya ampul şırınga ile bebeği nazikçe emzirebilirsiniz.
Yeni doğmuş bebek nefes almıyorsa, suni solunum uygulayın..Suni solunum yaparken bebeğin ağzını kapatmak zorunda değilsiniz çünkü yeni doğmuş bebek sizin ağzınızı onun hem ağzına hem burnuna koyabileceğiniz kadar küçük olmalı.
Herhangi bir sıvıyı temizlemek için, yavru kedi ya da köpeği bir miktar aşağı yöne doğru eğik tutarak , hayvanı havlu ile sıkı, etkin bir şekilde ovuşturmaya devam edin gerekirse suni solunum uygulamaya devam edin.Yeni doğmuş bebeği sarsmayın ya da dürtüklemeyin.
Bir problemden şüpheleniyorsanız, veteriner hekiminizi arayın.
ŞİŞME VE BURULMA(TORSİYON)
Şişme , torsiyon büyük çoğunlukta büyük ve çok iri köpeklerde görülür. Mide büyümesi veya şişmesi, midenin hava ya da yiyecekle dolmasıdurumudur. Torsiyon veya volvulus (bağırsak düğümlenmesi) ise midenin kendi etrafında dönmesi ve dalakla yanlış olarak yer değiştirdiği bu durumu devam etmesidir. Bu, her iki organa giden kan akışını keser ve hayatıtehdit eden şokla sonuçlanır.
Belirtileri:
Şişme belirtileri genellikle yemekten sonraki saatlerde ortaya çıkar.
1-Salya akması veya tükürük salgılama.
2-Huzursuzluk ve adımlama .
3-Verimsiz öğürme (kuru öğürme ) ya da kusma .
4-karın bölgesi genişlemeleri.
5-Şok.
Nedenleri:
Şişme ve torsiyonun çok yemek yeme. Yemekten hemen önce veya hemen sonra egzersiz yapma ve çok miktarda yemeği veya suyu tıka basa yiyip içme ile ilgili olduğu düşünülür. Bu tıbbi ve acil bir durumdur.
İlk yardım:
1-Şok belirtilerini kontrol edin.
2-Derhal bir hayvan hastanesine götürün.
—Hayvanın mide basıncı azaltılmalı, mide dönmesi açısından değerlendirilmeli ve derhal anti-şok tedavisi uygulanmalıdır. Acil ameliyat (cerrahi müdahale) gerekebilir.
Önlem:
Şişmeyi önleyecek çok basit yollar olmamasına rağmen bazı şeyler yardımcı olabilir:
1-Hayvanınızı günde 1 kereden daha fazla besleyin. Eşit miktarda iki öğün en iyisi.
2-Yemekten hemen önce veya sonra hayvanın egzersiz yapmasına izin vermeyin; en az bir saat ayırın.
3-Hayvanın kendi kendine tıka basa yiyebileceği çok miktarda yemek kaynaklarına erişimine izin vermeyin.
4-Köpeğiniz özellikle hemen egzersiz sonrası 1 defada çok miktarda su içmesine izin vermeyin.
DOĞUM SONRASI KANDA KALSİYUM DÜŞÜKLÜĞÜ (HAVALE)
Havale, dişi kedi ve köpeklerde hamileliğin son döneminden doğumdan sonra bir kaç haftaya kadar görülebilir.
Nedenler:
1-Büyük çoğunlukla köpeklerin küçük ya da çok ufak ırklarında görülür. (yani onlarda çok yaygındır.) Kedilerde ara sıra görülür.
2-Genellikle doğumdan sonra 2 ile 4 haftada görülür.
4-Kandaki kalsiyum seviyesinin düşüklüğünden kaynaklanır.
Belirtileri:
1-Uzuvlar dâhil tüm vücudu içine alabilen kas titremeleri.
2-Ani nöbetler.
3-Ateş.
İlk yardım:
1-Derhal veteriner kliniğine gidilmeli.
2-Bu olay olduktan sonra yavru kedi ve köpekler emmeyi durdurmalıdır. Bu yüzden onlara tamamlayıcı ek ilaç verilmeli. Bunun nasıl yapılacağı konusunda veteriner hekiminize sorun.
Önlem:
1-Anneyi doğumdan 2 ile 3 hafta önce kedi ya da köpek maması ile besleyin ve doğumdan sonra 4 hafta kadar buna devam edin.
2-Köpek ya da kedinizi kısırlaştırın.
İSMAİL SERDAR SAYAR
VETERİNER HEKİM
VETERİNER HEKİM